ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΚΡΑΥΓΑΖΕΙ

Του Αλέξη Ν. Δερμεντζόγλου

Σήμερα ημέρα συναγερμού, μια και είναι η παγκόσμια ημέρα δράσης κατά της κλιματικής αλλαγής. Την τελευταία πια τη νοιώθουμε για τα καλά  στην Ελλάδα, όχι μόνον μετά από τα γνωστά ακραία  καιρικά φαινόμενα, αλλά ιδίως με τις τρομερές πυρκαγιές  που ερημοποιούν βαθμιαία τη χώρα. Είναι ο,τι πιο σοβαρό μας συμβαίνει. Όλες οι πολιτικές αξίζει τον κόπο να στραφούν  στην κλιματική αλλαγή, γιατί τι να την κάνεις την  καλύτερη ζωή σ΄ έναν πλανήτη όπου τα πάντα γίνονται δυστοπικά. Καταστροφές δασών για κερδοσκοπικούς λόγους, εκμετάλλευση της καμένης γης από  επενδυτές και οικοπεδοφάγους, με τα αποθέματα νερού να λιγοστεύουν δραματικά.

Κλιματικοί πρόσφυγες

΄Ηδη υπάρχουν αμέτρητες μυστικές εκθέσεις της CIA για το τι συμβαίνει με το κλίμα και είναι πια κοινό μυστικό πως αυτά τα απόρρητα μυστικά τα αξιοποιούν οι σύγχρονοι σκηνοθέτες για να κάνουν τις ταινίες τους αξιόπιστες και κοντά στην πραγματικότητα. Η μεγάλη επιτυχία  του Ρόλαντ ΄Εμεριχ  «Μετά την επόμενη μέρα» (όπου μάλιστα είδαμε μια Ακρόπολη  στην Αθήνα πνιγμένη στον πάγο) αξιοποιεί τεκμηριωμένες  προβλέψεις. Και φυσικά ο κινηματογράφος και για εμπορικούς λόγους, αλλά και ως μέσο αφύπνισης, εδώ και πολλά χρόνια ασχολείται με την αλματώδη αλλαγή του κλίματος, το  φαινόμενο του θερμοκηπίου, την τήξης των πάγων, το νερό που τελειώνει  και μια νέου τύπου μετανάστευση. Αυτή που θα προέρχεται από χώρες του τρίτου κόσμου, όπου εκατομμύρια κλιματικοί πρόσφυγες θα μεταβαίνουν στις χώρες τις ευημερούσες της Δύσης για να βρούν τρόφιμα και νερό.  Επ΄ αυτού πολύ διαφωτιστική η ζοφερή ταινία του Μίκαελ Χάνεκε «Η ώρα του λύκου». Ωστόσο, οι ελεύθερες αγορές, υπολογίζουν περισσότερο στα μικροπρόθεσμα οικονομικά τους συμφέροντα παρά στο σκοτεινό μέλλον και συνεχίζουν να ρυπαίνουν το περιβάλλον.

Το νερό αξίζει χρυσάφι

Ότι το νερό θα μεταβληθεί σε αγαθό πιο πολύτιμο κι από το χρυσάφι, και θα αποτελέσει σύντομα μια κορυφαία οικονομική επένδυση, το αφηγούνται ακόμα και τα τζεημποντικά  φίλμ, όπως το πολύ ενδιαφέρον « Quantum  of  solace» του Μαρκ Φόρστερ. Πολλές μελλοντολογικές δημιουργίες έκαναν και κάνουν το ίδιο. Θυμάμαι πόσο με είχε εντυπωσιάσει το «Mad   Max 2:  Εκδικητής πέρα από τον νόμο» (1982) του Τζόρτς Μίλερ. Στην Αυστραλία, μετά από πυρηνικό πόλεμο, έχουν καταστραφεί τα πάντα. Βρισκόμαστε σε μετααποκαλυπτική εποχή, όπου βενζίνα και νερό είναι ό,τι πιο πολύτιμο υπάρχει σε εικόνες βιβλικής καταστροφής. Ο Τζον Κάρπεντερ δεν θα μπορούσε να λείπει από τον σχολιασμό της κλιματικής αλλαγής. Την έδειξε ιδιαίτερα καλά στην εξαιρετική  και αποτελεσματική «Απόδραση  από το Λος ΄Αντζελες» (1995).

Εργαστηριακό … κρέας

Τα όσα συνέβησαν με τον τυφώνα Κατρίνα στη Νέα Ορλεάνη αποτυπώθηκαν με εξαιρετική ακρίβεια αλλά και ευαισθησία στο γνωστό οσκαρικό φιλμ «Τα μυθικά πλάσματα του Νότου» του Μπέν Ζάιτλιν. Αν αυτό το φιλμ γυρίστηκε στα 2012, υπήρξαν και γλαφυρές και ανατριχιαστικές επισημάνσεις πριν από τουλάχιστον μισό αιώνα. ΄Ηταν τότε που ο Ρίτσαρντ Φλάισερ  γύρισε το «Νέα Υόρκη 2022 μ.χ» δηλαδή προφητικά μας μεταφέρει στο σήμερα. Τι μαθαίνουμε σήμερα από τους ειδικούς, ότι έχει ήδη ετοιμαστεί να κατασκευαστεί κρέας εργαστηριακά. Τι μας αποκάλυπτε ο Φλάισερ; Ότι ακόμα και το κρέας νεκρών θα παρασκευάζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελεί τροφή για τον κόσμο που πεινάει.

Οι καιρικές ακρότητες

Και φυσικά έγιναν και άλλα φιλμ  που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ασχολήθηκαν με την κλιματική αλλαγή ακόμα κι εκείνη που μπορεί να προέλθει από βλάβες του πυρήνα της γης.( «Ο πυρήνας: Αποστολή στο κέντρο της γης» του Τζον  Αμιέλ) ή  από τρομερούς ανεμοστρόβιλους  (« Twister»  του Γιαν Ντε Μποντ), είτε από αφύσικες και αιφνιδιαστικές ομίχλες («Η ομίχλη» του Φρανκ Ντάραμποντ  από το μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ). Η Ελλάδα  ευτυχώς δεν απουσιάζει από αυτό το καταγγελτικό σινεμά. Θέλω λοιπόν να σημειώσω τον «Καύσωνα» (2016) σκηνοθετημένο  με προσοχή και στιλ  από την Ελληνολιβανέζα δημιουργό Τζόις  Νασαουάτι. Αθήνα, βαρύς καύσωνας και αμέσως  εκδηλώνονται φαινόμενα βίας. Ας ευχηθούμε να μην τα ζήσουμε και να μείνουμε μόνον στις καυτές ημέρες. Ωστόσο  η κλιματική αλλαγή παραμονεύει και απαιτείται συνεχής εφημερία.