Οι κραταιές Κυρίες στην οθόνη

του Κώστα Καρδερίνη

«Δεν είναι η εξουσία που διαφθείρει αλλά ο φόβος. Ο φόβος να χάσουν την εξουσία διαφθείρει αυτούς που την ασκούν, εξίσου με αυτούς που υποταγμένοι φοβούνται και υποκύπτουν στην ωμή βία της εξουσίας.» Λόγια της βιρμανής δημοκράτισσας πασιφίστριας Αούνγκ Σαν Σου Κι εμποτισμένα από τις διδαχές του Μαχάτμα Γκάντι. Την περιπετειώδη ιστορία της, τις ιδέες της και τις πίκρες που την κέρασε η στρατοκρατούμενη πατρίδα της, μας παρουσιάζει ο Λικ Μπεσόν στην ταινία του The Lady (Η Κυρία) με πρωταγωνίστρια την Μισέλ Γεό.

Με αφορμή αυτό το κινηματογραφικό πορτρέτο έχει ίσως σημασία να δούμε ποιες άλλες ισχυρές θηλυκές προσωπικότητες βρέθηκαν και βρίσκονται στο προσκήνιο της οθόνης.

Στο αυτό μετερίζι η κολομβιανή Ίνγκριντ Μπετανκούρ της οποίας η ομηρία και η απελευθέρωση καταγράφονται σε δυο δυτικά ντοκιμαντέρ (Η απαγωγή της Ίνγκριντ Μπετανκούρ, Έξι χρόνια στη ζούγκλα). Το Μάρτη του 2010 η Μπετανκούρ παρέλαβε από τη σιδηρά Μέριλ Στριπ το ηγετικό βραβείο Diane von Furstenberg για τις προσπάθειες που κάνει να αλλάξει την πολιτική μοίρα της χώρας της.

Η πρώτη εκλεγμένη γυναίκα πολιτικός, η Νάνσι Άστορ, έγινε θεατρικό και τηλεσειρά στο πρόσωπο της Λίζα Χάροου. Η Ρέιτσελ Βάιζ ζωντάνεψε ξανά την νεοπλατωνική Υπατία την Αλεξανδρινή (Αγορά, 2009). Ακόμη πιο πίσω χρονικά, σε κυκεώνα δυσφήμισης και αντιπαλότητας, βρέθηκε η Ασπασία εκ Μιλήτου, σύντροφος και σύμβουλος του Περικλή. Το 1972, εν μέσω δικτατορίας, την ενσάρκωσε η Μαίρη Χρονοπούλου (Ιπποκράτης και Δημοκρατία) ενώ φέτος την ξαναφέρνει στην επικαιρότητα ο Χούλιο Μέντεμ (Περικλής και Ασπασία, 2012).

Η πιο παλιά κινηματογραφική περσόνα της αγάπης για τον πλησίον είναι η Παρθένος Μαρία. Το 1897 ο Τσαρλς Γουέμπστερ καταγράφει σε φιλμ στο Χόριτζ της Τσεχίας τη βωβή θεατρική ερμηνεία της Άννα Βένζιγκερ (The Horitz Passion Play). Θα ακολουθήσουν πολλές δεκάδες ακόμη, με χαρακτηριστικές αυτές της Ολίβια Χάσεϊ (Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, του Τζεφιρέλι), της Περνίλε Όγκοστ (Μαρία, η μητέρα του Ιησού) και φυσικά της Μάγια Μόργκενστερν (Τα Πάθη του Χριστού). Στην ελληνική τηλεόραση Παναγία είδαμε την Ράνια Οικονομίδου στην παπαδιαμάντεια Γυφτοπούλα (1974) του Μάτεσι.

Στον αντίποδα της Αούνγκ η ινδή Φουλάν Ντέβι (1968 – 2001) η επονομαζόμενη Βασίλισσα των ληστών (Bandit Queen) την οποία ενσάρκωσε σε ημέρες δόξας η Σίμα Μπίσβας στην ομώνυμη ταινία του Σεχάρ Καπούρ. Αλλά και η προεπαναστατική σοβιετική ηρωίδα Σοφία Περοφσκάγια εμψυχωμένη στα 1967 από την Αλεξάντρα Ναζάροβα. Από το βαθύ σινικό παρελθόν προέρχεται η στρατηγίνα Χουά Μουλάν που, πέρα από εμπορικό κινούμενο σχέδιο, εποποιήθηκε το 1964 από την Άιβι Λινγκ Πο και το 2009 από την Ζάο Γουέι.

Κινηματογραφικά η πιο παλιά αγνή πολεμίστρια είναι η Ιωάννα της Λοραίνης που εμφανίστηκε από τις απαρχές της 7ης τέχνης, το 1895. Μέσα από αρκετές δεκάδες αποδόσεις ρόλου της τελευταίας εκατονταετίας, ξεχωρίζω άνετα τις Μαρία Φαλκονέτι (σκηνοθετημένη από τον Καρλ Ντράγιερ), Ίνγκριτ Μπέργκμαν (υπό του Βίκτορ Φλέμινγκ), Τζιν Σίμπεργκ (του Ότο Πρέμινγκερ), Ίνα Τσουρίκοβα (του Γκλεπ Παμφίλοβ), Σαντρίν Μπονέρ (στο διπλό έπος του Ζακ Ριβέτ) και Μίλα Γιόβοβιτς (του εδώ τιμώμενου Λικ Μπεσόν).

Η ελληνική επανάσταση έχει ως σινεματικούς εκπροσώπους την Μπουμπουλίνα (1959 η Ειρήνη Παππά), την Μαντώ Μαυρογένους (1971 η Τζένη Καρέζη) και αργότερα την Μαρία Πενταγιώτισσα (1927 η Φρίντα Πουπελίνα, 1957 η Αλίκη Βουγιουκλάκη). Η εθνική Αλίκη έχει ταράξει τα τηλεοπτικά ύδατα ως Βασίλισσα Αμαλία (1975-76).

Στον αντίποδα του αντίποδα βρίσκονται η πρόσφατη Σιδηρά Κυρία (Θάτσερ η οσκαρούχος Μέριλ Στριπ), η λαοφιλής Εβίτα (Εύα Περόν η Μαντόνα αλλά και η Αλίκη), η επαμφοτερίζουσα Τζάκι Κένεντι Ωνάση (ο άγγελος Ζάκλιν Σμιθ), η σατανική Ηρωδιάδα (η Βαλεντίνα Κορτέζε στον Ιησού από τη Ναζαρέτ και η Γκλέντα Τζάκσον στον Τελευταίο χορό τη Σαλώμης) και η βιβλική Δαλιδά (1949 η Χέντι Λαμάρ). Εδώ χωράει σίγουρα και η αρία σκηνοθέτισσα Λένι Ρίφενσταλ (Σκοτάδι και Φως, 1993).

Η περισσότερο λατρεμένη όλων είναι βέβαια η κατάσκοπος χορεύτρια Μάτι Χάρι που ευτύχησε να αποδοθεί, μεταξύ άλλων, από τις Άστα Νίλσεν (1920), Γκρέτα Γκάρμπο (1931), Ζαν Μορό (1964), Σίλβια Κριστέλ (1985), Μαρούσκα Ντέτμερς (2003). Ξέφυγε της Ντίτα βον Τίζε (2009) αλλά τώρα έρχεται σε καλτ έκδοση από την κόρη του Ντέιβιντ Κάρανταϊν, Καλίστα (2012).

Σειρά έχουν οι άνασσες, οι πριγκίπισσες και οι αυτοκράτειρες. Ας αρχίσουμε από τη Βίβλο. Βασίλισσα του Σαβά ντύθηκε η Τζίνα Λολομπρίτζιτα (1959) και Βησθαβεέ η Σούζαν Χέιγουορντ (1951). Στα ρωμαϊκά χρόνια δεσπόζει η Κλεοπάτρα που την αναπαριστούν οι Θέντα Μπάρα (1917), Κλοντέτ Κολμπέρ (1934), Βίβιαν Λι (1945), ανυπέρβλητη όλων η Ελίζαμπεθ Τέιλορ (1963) ενώ στα καθ’ ημάς την καταβαραθρώνει ο… Σταύρος Παράβας (Η Κλεοπάτρα ήταν Αντώνης, 1966). Σπουδαία Θεοδώρα του 4ου μ.Χ. αιώνα ενσάρκωσε και τραγούδησε ιδανικά η σοπράνο Ντόουν Άπσοου (1996) στην επί σκηνής καταγραφή της ομώνυμης όπερας του Χέντελ.

Στους σκοτεινούς βυζαντινούς χρόνους, εκτός από τη Μιμή Ντενίση, ως Θεοδώρα χρημάτισε η Τζιάνα Μαρία Κανάλε (1954) και εις διπλούν η Σίλβα Κοσίνα (1968-69). Αγία Ελένη υπήρξε τηλεοπτικά η Γκέλυ Μαυροπούλου (Εν Τούτω Νίκα) και Αυτοκράτειρα Ευδοκία η Βούλα Ζουμπουλάκη (Πορφύρα και Αίμα).

Από τις νεότερες γαλαζοαίματες η πιο παλιά στον κινηματογράφο (1895) είναι η Μαρία Στούαρτ, βασίλισσα των Σκώτων. Πέντε οι επικρατέστερες ερμηνείες: Μέρι Φούλερ (1913), Κάθριν Χέμπορν (1936), Ζάρα Λεάντερ (1940), Βανέσα Ρεντγκρέιβ (1971) και Σαμάνθα Μόρτον (2007). Βασίλισσα Χριστίνα είναι μία, η Γκρέτα Γκάρμπο (1933) και Ελισάβετ η 2η είναι η Έλεν Μίρεν (2006). Αυτοκράτειρα του Μεξικού είναι η Καρλότα του Βελγίου (La paloma με την Μεντέα ντε Νοβάρα, 1937).

Βασίλισσα Μαργκό είναι η Ζαν Μορό (1956) και η Ιζαμπέλ Ανζανί (1997). Μαρίες Αντουανέτες προτιμώ τέσσερις: Νόρμα Σίρερ (1938), Μισέλ Μοργκάν (1956), Ούρσουλα Άντρες (1985) και Κίρστεν Ντανστ (2006). Ως μαμά Βασίλισσα Βικτωρία στέργω τις κυρίες Ρόμι Σνάιντερ (1954), Τζούντι Ντεντς (1997), Κάθι Μπέιτς (2004), Έμιλι Μπλαντ (2009) και τον αξεπέραστο Πίτερ Σέλερς (Η τρέλα αρχίζει, 1974).

Εκεί που γίνεται σφαγή είναι στο ρόλο της Ελισάβετ της 1ης. Έχουμε και λέμε και λογαριάζουμε: Σάρα Μπερνάρ (1912), Μίριαμ Νέσμπιτ (1913), Μπέτι Ντέιβις (1939 και 1955), Τζιν Σίμονς (1953), Γκλέντα Τζάκσον (1971), ο σαρδόνιος Τζον Κλιζ (1975), ο αειθαλής Κουέντιν Κρισπ (1992 στο Ορλάντο), Κέιτ Μπλανσέτ (1998 και 2007), Τζούντι Ντεντς (1998), Μιράντα Ρίτσαρντσον (1999), Έλεν Μίρεν (2005), Βανέσα Ρεντγκρέιβ και Τζοελί Ρίτσαρντσον (2011, γιαγιά και εγγονή αμφότερες στον Ανώνυμο).

Ξεχάσαμε τις πριγκίπισσες; Όχι! Θλιμμένη Σοράγια η Άννα Βαλέ (2003), Λαίδη Ντι η Λόρενς Μπουργκ (Η βασίλισσα, 2006), παντοτινή Σίσι η Ρόμι Σνάιντερ (1955), Γκρέις Κέλι του Μονακό ο άγγελος Τσέριλ Λαντ (1983), δούκισσα Αναστασία Νικολάγιεβνα Ρομανόφ η Ίνγκριτ Μπέργκμαν (1956) και η κινούμενη φωνή της Μεγκ Ράιαν (1997) και Αλεξάνδρα εγγονή της Βικτόριας επί δύο, η Νανς Ο’Νιλ (1917) και η Τζάνετ Σάζμαν (1971).

Τελευταία άφησα επίτηδες την τσαρίνα Αικατερίνη τη Μεγάλη. Η κόκκινη αυτοκράτειρα πασών των Ρωσιών έχει πέντε ενδιαφέρουσες υποστάσεις: Ελίζαμπεθ Μπέργκνερ (1934), Μάρλεν Ντίτριχ (1934), Ταλούλα Μπάνκχεντ (1945), Τζούλια Όρμοντ (1991, νεαρή Αικατερίνη με αυτοκράτειρα Ελισάβετ την κόκκινη Βανέσα Ρεντγκρέιβ) και την συνονόματη Κάθριν Ζίτα-Τζόοουνς (1996). Οσονούπω έρχεται ολοταχώς άλλη μια θεά με το ίδιο βαφτιστικό. Είναι η Κατρίν Ντενέβ που θα μας χαρίσει την αυτοκρατορική μεγαλοπρέπειά της μέσα από τη βιογραφική ταινία του Γιάννη Σμαραγδή για τον Ιωάννη Βαρβάκη (Ο Θεός Αγαπάει το Χαβιάρι).

 

Τίτλοι ανθολογούμενων ταινιών

Η Κυρία /The Lady (2011 Γαλλία /ΗΒ, 132′) Luc Besson

Η απαγωγή της Ίνγκριντ Μπετανκούρ /The Kidnapping of Ingrid Betancourt (2003 ΗΠ, 76′) Victoria Bruce & Karin Hayes

Ίνγκριντ Μπετανκούρ: έξι χρόνια στη ζούγκλα /Hostage in the Jungle (2010 ΗΒ, 92′) Angus MacQueen

Νάνσι Άστορ /Nancy Astor (tv 1982 ΗΒ, 9×55′) Richard Stroud

Αγορά /Agora (2009 Ισπανία, 127′) Alejandro Amenabar

Ιπποκράτης και Δημοκρατία (1972 Ελλάς, 105′) Ντίμης Δαδίρας

Περικλής και Ασπασία /Pericles and Aspasia (2012 Ισπανία) Julio Medem

The Horitz Passion Play (1897 ΗΠ, μμ) Charles Webster

Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ /Jesus of Nazareth (1977 Ιταλία /ΗΒ, 382′) Franco Zeffirelli

Μαρία, η μητέρα του Ιησού /Mary, Mother of Jesus (tv 1999 ΗΠ, 88′) Kevin Connor

Τα Πάθη του Χριστού /The Passion of the Christ (2004) Mel Gibson

Η Γυφτοπούλα (1974 Ελλάς, 48×45′) Παύλος Μάτεσις

Βασίλισσα των ληστών /Bandit Queen (1994 Ινδία /ΗΒ, 119′) Shekhar Kapur

Σοφία Περοφσκάγια /Sofiya Perovskaya (1967 ΕΣΣΔ, 114′) Lev Arnshtam

Η στρατηγίνα Χουά Μουλάν /Lady General Hua Mulan (1964 Χονγκ Κονγκ, 106′) Feng Yueh

Χουά Μουλάν /Hua Mulan (2009 ΗΠ /Κίνα, 114′) Zhao Wei

Το πάθος της Ζαν Ντ’Αρκ /La passion de Jeanne d’Arc (1928 Γαλλία, 110′) Carl Theodor Dreyer

Ιωάννα της Λωρραίνης /Joan of Arc (1999 ΗΠ, 145′) Victor Fleming

Ζαν Ντ’Αρκ /Saint Joan (1957 ΗΠ /ΗΒ, 110′) Otto Preminger

Το ντεμπούτο /Nachalo (1970 ΕΣΣΔ, 91′) Gleb Panfilov

Ιωάννα της Λοραίνης: οι μάχες /Jeannela Pucelle I- Les batailles (1994 Γαλλία, 160′) Jacques Rivette

Ιωάννα της Λοραίνης: φυλακή /Jeannela Pucelle II- Les prisons (1994 Γαλλία, 176′) Jacques Rivette

Ιωάννα της Λοραίνης /Joan of Arc (1999 Γαλλία, 158′) Luc Besson

Μπουμπουλίνα (1959 Ελλάς, 84′) Κώστας Ανδρίτσος

Μαντώ Μαυρογένους (1971 Ελλάς, 95′) Κώστας Καραγιάννης

Μαρία Πενταγιώτισσα (1927 Ελλάς, 100′) Αχιλλέας Μαδράς

Μαρία Πενταγιώτισσα (1957 Ελλάς, 95′) Κώστας Ανδρίτσος

Βασίλισσα Αμαλία /Vasilissa Amalia (tv 1975-1976 Ελλάς, 68×45′) Κώστας Καραγιάννης

Η Σιδηρά Κυρία /The Iron Lady (2011 ΗΒ /Γαλλία, 105′) Phyllida Lloyd

Εβίτα /Evita (1996 ΗΠ, 135′) Alan Parker

Τζάκι Κένεντι /Jacqueline Bouvier Kennedy (tv 1981 ΗΠ, 150′) Steve Gethers

Ο τελευταίος χορός τη Σαλώμης /Salome’s Last Dance (1988 ΗΒ /ΗΠ, 89′) Ken Russell

Samson and Delilah (1949 ΗΠ, 131′) Cecil B. DeMille

Λένι Ρίφενσταλ: Σκοτάδι και Φως /Die Macht der Bilder: Leni Riefenstahl /The Wonderful, Horrible Life of Leni Riefenstahl (doc 1993 Γαλλία /ΗΒ /Γερμανία /Βέλγιο, 180′) Ray Muller

Μάτα Χάρι /Mata Hari (1920 Γερμανία) Ludwig Wolff

Μάτα Χάρι /Mata Hari (1931 ΗΠ, 89′) George Fitzmaurice

Μάτα Χάρι, πράκτωρ Χ-21 /Mata Hari, agent H21 (1964 Γαλλία /Ιταλία, 98′) Jean-Louis Richard

Μάτα Χάρι /Mata Hari (1985 ΗΠ, 108′) Curtis Harrington

Η αληθινή ιστορία της Μάτα Χάρι /Mata Hari, la vraie histoire (tv 2003 Γαλλία, 105′) Alain Tasma

Μάτα Χάρι /Mata Hari (2012 ΗΠ) David Carradine

Ο Σολομών και η βασίλισσα του Σαβά /Solomon and Sheba (1959 ΗΠ, 139′) King Vidor

Δαβίδ και Βησθαβεέ /David and Bathsheba (1951 ΗΠ, 116′) Henry King

Κλεοπάτρα /Cleopatra (1917 ΗΠ, 125′) J. Gordon Edwards

Κλεοπάτρα /Cleopatra (1934 ΗΠ, 100′) Cecil B. DeMille

Καίσαρ και Κλεοπάτρα /Caesar and Cleopatra (1945 ΗΒ, 138′) Gabriel Pascal

Κλεοπάτρα /Cleopatra (1963 ΗΒ /ΗΠ /Ελβετία, 192′) Joseph L. Mankiewicz

Η Κλεοπάτρα ήταν Αντώνης (1966 Ελλάς, 84′) Κώστας Καραγιάννης

Θεοδώρα /Theodora (1996 ΗΒ, 208′) Peter Sellars

Θεοδώρα η αυτοκράτειρα του Βυζαντίου /Teodora, imperatrice di Bisanzio /Theodora, Slave Empress (1954 Ιταλία /Γαλλία, 124′) Riccardo Freda

Οι επιδρομείς /Kampf um Rom I /The Last Roman (1968 Γερμάνια /Ιταλία /Ρουμανία, 103′) Robert Siodmak & Andrew Marton & Sergiu Nicolaescu

Οι επιδρομείς 2 /Kampf um Rom II – Der Verrat /Fight for Rome II (1969 Γερμάνια /Ιταλία /Ρουμανία, 94′) Robert Siodmak & Andrew Marton & Sergiu Nicolaescu

Πορφύρα και Αίμα (tv 1977-79 Ελλάς, 54×45′) Νίκος Φώσκολος

Εν Τούτω Νίκα (tv 1973-74 Ελλάς, 48×30′) Κώστας Ανδρίτσος

Μαίρη Στούαρτ /Mary Stuart (1913 ΗΠ, μμ) J. Searle Dawley

Μαρία Στούαρτ /Mary of Scotland (1936 ΗΠ, 123′) John Ford

Μαρία Στούαρτ /Das Herz der Konigin /Mary, Queen of Scots (1940 Γερμανία, 103′) Carl Froelich

Μαρία Στούαρτ, βασίλισσα της Σκοτίας /Mary, Queen of Scots (1971 ΗΒ, 128′) Charles Jarrott

Ελίζαμπεθ: Η Χρυσή Εποχή /Elizabeth: The Golden Age (2007 ΗΒ /Γαλλία /Γερμανία, 114′) Shekhar Kapur

Βασίλισσα Χριστίνα /Queen Christina (1933 ΗΠ, 99′) Rouben Mamoulian

Η βασίλισσα /The Queen (2006, ΗΒ /Γαλλία /Ιταλία, 103′) Stephen Frears

Η Περιστέρα /La paloma (1937 Μεξικό, 115′) Miguel Contreras Torres

Βασίλισσα Μαργκό /Queen Margot (1954 Ιταλία /Γαλλία, 93′) Jean Dreville

Βασίλισσα Μαργκό /La Reine Margot(1994 Γαλλία /Ιταλία /Γερμανία, 162′) Patrice Chereau

Μαρία Αντουανέτα, η τραγική βασίλισσα /Marie Antoinette (1938 ΗΠ, 149′) W.S. Van Dyke & Julien Duvivier

Μαρία Αντουανέτα /Marie-Antoinette reine de France /Shadow of the Guillotine (1956 Γαλλία /Ιταλία, 120′) Jean Delannoy

Ελευθερία, ισότης, ξυνολάχανο /Liberte, egalite, choucroute (1985 Γαλλία /Ιταλία /Γερμανία, 113′) Jean Yanne

Μαρία Αντουανέτα /Marie Antoinette (2006 ΗΠ /Γαλλία /Ιαπωνία, 123′) Sofia Coppola

Η μικρή βασίλισσα /Madchenjahre einer Konigin /The Story of Vickie (1954) Ernst Marischka

Η μεγαλειοτάτη κυρία Μπράουν /Mrs. Brown (1997 ΗΒ /Ιρλανδία /ΗΠ, 105′) John Madden

Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες /Around the World in 80 Days (2004 ΗΠ /Γερμανία /Ιρλανδία /ΗΒ, 120′) Frank Coraci

Βασίλισσα Βικτώρια: Τα Χρόνια Της Νιότης /The Young Victoria (2009 ΗΒ /ΗΠ, 105′) Jean-Marc Vallee

Η τρέλα αρχίζει /The Great McGonagall (1974, ΗΒ, 95′) Joseph McGrath

Βασίλισσα Ελισάβετ /Les amours de la reine Elisabeth /Queen Elizabeth (1912 Γαλλία, 44′) Henri Desfontaines & Louis Mercanton

Ελισάβετ και Έσσεξ /Essex and Elizabeth (1939 ΗΠ, 106′) Michael Curtiz

Εστεμμένη παρθένα /The Virgin Queen (1955 ΗΠ, 92′) Henry Koster

Τα δάκρυα της βασιλίσσης /Young Bess (1953 ΗΠ, 112′) George Sidney

Αποφάσεις /Decisions, Decisions (1975 ΗΒ, 28′) Peter Robinson

Ορλάντο /Orlando (1992 ΗΒ /Ρωσία /Γαλλία /Ιταλία /Ολλανδία, 94′) Sally Potter

Ελίζαμπεθ /Elizabeth (1998 ΗΒ, 124′) Shekhar Kapur

Ερωτευμένος Σέξπιρ /Shakespeare in Love (1998 ΗΠ /ΗΒ, 123′) John Madden

Η Μαύρη Οχιά πάει κι έρχεται /BlackAdder Back & Forth (1999 ΗΒ, 33′) Paul Weiland

Elizabeth I (2005 ΗΒ /ΗΠ, 223′) Tom Hooper

Ανώνυμος /Anonymous (2011 ΗΒ /Γερμανία, 130′) Roland Emmerich

Σοράγια, η θλιμμένη πριγκίπισσα /Soraya (tv 2003 Ιταλία /Γερμανία, 200′) Lodovico Gasparini

Πριγκίπισσα Σίσι /Sissi (1955 Αυστρία, 102′) Ernst Marischka

Η ιστορία της Γκρέις Κέλι /Grace Kelly (tv 1983 ΗΠ, 100′) Anthony Page

Αναστασία /Anastasia (1956 ΗΠ, 105′) Anatole Litvak

Αναστασία /Anastasia (1997 ΗΠ, 94′) Don Bluth & Gary Goldman

Η πτώση του οίκου των Ρομανόφ /The Fall of the Romanoffs (1917 ΗΠ, 80′) Herbert Brenon

Νικόλαος και Αλεξάνδρα /Nicholas and Alexandra (1971 ΗΠ, 183′) Franklin J. Schaffner

Αικατερίνη της Ρωσίας /The Rise of Catherine the Great (1934 HB, 95′) Paul Czinner & Alexander Korda

Η τραγική τσαρίνα /The Scarlet Empress (1934 ΗΠ, 104′) Josef von Sternberg

Βασιλικά σκάνδαλα /A Royal Scandal (1945 ΗΠ, 94′) Ernst Lubitsch & Otto Preminger

Η νεαρή Αικατερίνη /Young Catherine (tv 1991 ΗΠ) Michael Anderson

Αικατερίνη η μεγάλη /Catherine the Great (tv 1996 Γερμανία /ΗΠ /Αυστρία, 180′) Marvin J. Chomsky & John Goldsmith

Ο Θεός Αγαπάει το Χαβιάρι (2012 ελληνική συμπαραγωγή) Γιάννης Σμαραγδής