“AQUARIUS”

(αναδημοσίευση από την ΕΠΟΧΗ, 28/5/2017)

Με όπλο τη μνήμη

του Στράτου Κερσανίδη

Η 65χρονη Κλάρα έρχεται αντιμέτωπη με τον ανελέητο νόμο του κέρδους και ως μοναδικό όπλο που έχει να αντιπαραθέσει είναι η μνήμη.

Η ηρωίδα της ταινίας “Aquarius”, του βραζιλιάνου Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιο, είναι μια γυναίκα η οποία έζησε όλες τις σημαντικές στιγμές της ζωής της -ευχάριστες και δυσάρεστες- σε ένα διαμέρισμα, σε μια παραθαλάσσια περιοχή στο Ρέσιφε στα βόρεια της Βραζιλίας. Χήρα, μητέρα τριών ενήλικων παιδιών, συνταξιούχος μουσικοκριτικός και συγγραφέας, η Κλάρα αρνείται να εγκαταλείψει το διαμέρισμά της, που βρίσκεται σε ένα κτίριο της δεκαετίας του 1940 το οποίο ονομάζεται Ακουάριους. Μένει μόνη ενώ γύρω όλα τα κτίρια έχουν πουληθεί σε μια κτηματομεσιτική εταιρία η οποία θέλει να ‘αξιοποιήσει’ την περιοχή. Η Κλάρα συνεχίζει να ζει, να χαίρεται την καθημερινότητά της, να αναπολεί το παρελθόν και να αρνείται να πουλήσει το σπίτι της. Σύντομα θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει το αδίστακτο και διεφθαρμένο πρόσωπο της οικονομικής εξουσίας.

Η ταινία ουσιαστικά επικεντρώνεται στο χαρακτήρα της Κλάρα την οποία ερμηνεύει με γοητευτικό τρόπο η Σόνια Μπράγκα. Η Κλάρα είναι ανεξάρτητη, είναι δυναμική, έχει κότσια και δε διστάζει να συγκρουστεί. Άλλωστε στη ζωή της τίποτε δε της χαρίστηκε, ούτε η ίδια η ζωή!

Ο σκηνοθέτης επέλεξε να προσδώσει στην ηρωίδα του τα χαρακτηριστικά μιας μειλίχιας αλλά αποφασιστικής και δυναμικής γυναίκας. Έτσι και στην ταινία οι κορυφώσεις και οι εντάσεις δε ‘βγάζουν μάτι’, αλλά βρίσκονται κάτω από το δέρμα, υποδόρια και υποδηλώνονται από την αποφασιστική ματιά της Κλάρας.

Η σκηνοθεσία είναι συγκρατημένα δυναμική, ο Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιο δεν παρασύρεται, δίνει χώρο στον κεντρικό του χαρακτήρα να αναπτυχθεί. Το ελλειπτικό φινάλε βάζει στο κόλπο και τους θεατές ώστε να αναζητήσουν και να επιλέξουν τη δική τους εκδοχή.

Η ταινία ενόχλησε το οικονομικό και το πολιτικό κατεστημένο στη Βραζιλία, μια χώρα όπου οι κτηματομεσιτικές εταιρίες είναι κράτος εν κράτει. Έτσι η επιτροπή που επέλεξε την ταινία που θα εκπροσωπούσε τη Βραζιλία στα ξενόγλωσσα Όσκαρ απέκλεισε εξαρχής το “Aquarius”. Έτσι σε ένδειξη διαμαρτυρία για αυτήν την αντιμετώπιση ακόμη τρεις ταινίες επέσυραν τις υποψηφιότητές τους.  Επί πλέον η αμερικανική εταιρία διανομής, ως απάντηση, προώθησε δυναμικά την υποψηφιότητα της Σόνια Μπράγκα για το Όσκαρ ερμηνείας πρώτου γυναικείου ρόλου.